Trong bản chữ
Hán, Hồi thứ 14 Hoàng Lê nhất thống chí có tựa đề: CHIẾN NGỌC HỒI THANH SƯ BẠI
TÍCH - KHÍ LONG THÀNH LÊ ĐẾ NHƯ YÊN, có nghĩa là ĐÁNH NGỌC HỒI, QUÂN THANH THUA
TRẬN – BỎ THĂNG LONG, CHIÊU THỐNG TRỐN RA NGOÀI
- Hồi thứ 14 Hoàng Lê nhất thống chí
Tôn Sĩ Nghị kéo quân đến Thăng Long dễ dàng nên kiêu căng buông thả, quan quân mải ăn chơi. Cung nhân từ phủ Trường Yên báo Thái hậu về tình hình đất nước, lo ngại trước tài thao lược của Nguyễn Huệ. Tôn Sĩ Nghị xem nhẹ nguy cơ, trong khi Lê Chiêu Thống và Lê Quýnh khẩn cầu xuất quân nhưng bị trách mắng. Trong lúc đó, Ngô Văn Sở lui binh về án ngữ Tam Điệp, sai Nguyễn Văn Tuyết chạy trạm vào Nam cấp báo; ra đi từ ngày 20 thì ngày 24 đến Phú Xuân. Nguyễn Huệ nghe tin quân Thanh đến Thăng Long giận lắm liền họp các tướng sĩ định thân chinh cầm quân đi ngay. Nghe theo lời khuyên của tướng sĩ cũng là để yên lòng dân, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy hiệu là Quang Trung. Ngày 25 tháng Chạp năm Mậu Thân, Quang Trung hạ lệnh xuất quân. Ngày 29 tháng Chạp, đến Nghệ An, ông cho tuyển thêm hơn 1 vạn lính và mở cuộc duyệt binh lớn. Đến Tam Điệp, ông mở tiệc khao quân, chia quân sĩ làm 5 đạo. Đúng tối 30 tết lập tức lên đường. Trên đường tiến quân ra Bắc, những toán quân Thanh do thám bị bắt sống. Ngày 03 tháng giêng năm Kỉ Dậu, hạ đồn hà Hồi. Mờ sáng ngày 05 tiến đánh đồn Ngọc Hồi, Thái thú Sầm Nghi Đống thắt cổ tự vẫn. Quân Thanh đại bại. Trưa ngày 5 tháng Giêng tiến vào Thăng Long. Tôn Sĩ Nghị hoảng hốt cuống cuồng chạy mất mật. Quân Thanh tranh nhau qua cầu tháo chạy rơi xuống nước nhiều không kể xiết. Vua tôi Lê Chiêu Thống dìu dắt nhau chạy trốn sang đất Bắc.