1. Kĩ năng đọc hiểu thơ
- Phân tích vần
và nhịp thơ – hiểu nhạc điệu và cảm xúc qua cách gieo vần, ngắt nhịp.
- Phân tích từ
ngữ và hình ảnh – khám phá ngôn ngữ hàm súc, gợi cảm trong thơ.
- Xác định mạch
cảm xúc – nhận biết sự phát triển cảm xúc qua từng khổ thơ.
- Nhận diện cảm
hứng chủ đạo – tìm cảm xúc lớn, bao trùm toàn bài thơ.
- Xác định chủ đề
– thông điệp – tư tưởng – rút ra bài học, ý nghĩa sâu sắc từ tác phẩm.
- Đánh giá kết cấu
bài thơ – hiểu cách nhà thơ tổ chức hình thức và nội dung bài thơ.
2. Kĩ năng đọc hiểu truyện
- Nêu nội dung
bao quát - hiểu câu chuyện kể gì, kể để làm gì, kể bằng thái độ thế nào.
- Nhận diện lời
người kể chuyện và lời nhân vật - nhận ra lời người kể chuyện và lời nhân vật,
hiểu được tác dụng của cách kểt hợp hai loại lời này.
- Xác định ngôi
kể và vai trò ngôi kể - xác định ngôi kể của người kể chuyện (ngôi thứ nhất hay
ngôi thứ ba) trong truyện và đánh giá hiệu quả.
- Phân tích cốt
truyện - nhận diện các sự kiện chính và cách triển khai mạch truyện.
- Phân tích nhân
vật - khám phá tính cách nhân vật qua hành động, lời nói, suy nghĩ, cảm xúc.
- Phân tích chi
tiết tiêu biểu - tìm những hình ảnh/chi tiết giàu nghĩa trong việc thể hiện chủ
đề và hình thành cốt truyện.
- Phân tích
không gian - thời gian - hiểu tác dụng của bối cảnh đối với nhân vật và mạch
truyện.
- Phân tích chủ
đề - thông điệp - tư tưởng - rút ra bài học sâu sắc mà truyện gửi gắm.
3. Kĩ năng đọc hiểu văn bản thông tin
- Nhận biết
thông tin cơ bản - Giải thích mối quan hệ với nhan đề: Giúp xác định các nội
dung chính của văn bản và thấy được mối liên hệ giữa các nội dung đó với nhan
đề văn bản.
- Đánh giá vai
trò của thông tin chi tiết (dữ liệu): Giúp làm rõ và cụ thể hóa các thông tin
cơ bản, tăng tính thuyết phục cho văn bản.
- Phân tích tác
dụng của cách trình bày thông tin: Hiểu được cách tác giả tổ chức thông tin
theo thời gian, không gian, nhân quả. phân loại, so sánh... để truyền tải hiệu
quá nội dung.
- Phân tích vai
trò của phương tiện phi ngôn ngữ (hình ảnh, bảng biếu...): Giúp nhận diện các
hình ảnh, bảng biểu, sơ đồ... và đánh giá tác dụng hỗ trợ, mở rộng thông tin của
chủng.
4. Kĩ năng đọc hiểu văn bản nghị luận
- Nhận biết luận
đề, luận điếm, lí lẽ, bằng chứng: Giúp xác định cấu trúc lập luận của văn bản
và nội dung chính tác giả muốn truyền tài.
- Đánh giá vai
trò của lí lẽ, bằng chứng tiêu biếu: Giúp hiểu cách người viết làm rõ luận điểm,
tăng tính thuyết phục cho văn bản.
- Phân biệt cách
trình bày vấn đề khách quan và chủ quan: Giúp nhận biết giọng điệu, thái độ của
người viết và hiệu quả của việc kết hợp hai cách trình bày.