PHẦN
I. ĐỌC – HIỂU (6,0 điểm)
Đọc
văn bản sau và thực hiện yêu cầu bên dưới:
CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ(1)
[Lược
dẫn: Bố mẹ Thành và Thủy ly hôn. Trước khi Thủy về sống ở quê ngoại, mẹ yêu
cầu hai anh em chia đồ chơi.]
Đồ
chơi của chúng tôi cũng chẳng có nhiều. Tôi dành hầu hết cho em: bộ tú lơ khơ,
bàn cá nhựa, những con ốc biển và bộ chỉ màu. Thủy chẳng quan tâm đến chuyện
đó, mắt nó cứ ráo hoảnh(2) nhìn vào khoảng không, thỉnh thoảng lại nấc
lên khe khẽ. Nhưng khi tôi vừa lấy hai con búp bê từ trong tủ ra, đặt sang hai
phía thì em bỗng tru tréo lên giận dữ:
- Anh lại chia rẽ con Vệ Sĩ với con Em Nhỏ ra à? Sao anh ác thế!
Tôi
nhìn em buồn bã:
- Thì anh đã nói với em rồi. Anh cho em tất cả.
Tôi đặt
con Vệ Sĩ vào cạnh con Em Nhỏ giữa đống đồ chơi của Thủy. Cặp mắt em dịu lại,
nhưng chợt nghĩ ra điều gì, em lại kêu lên:
- Nhưng như vậy lấy ai gác đêm cho anh?
Tôi
nhếch mép cười cay đắng. Trước đây có thời kì tôi toàn mê ngủ thấy ma. Thủy bảo:
“Để em bắt con Vệ Sĩ gác cho anh”.
Em buộc
con dao díp vào lưng con búp bê lớn và đặt ở đầu giường
tôi. Đêm ấy, tôi không chiêm bao thấy ma nữa. Từ đấy, tối tối, sau khi học xong
bài, Thủy lại “võ trang” cho con Vệ Sĩ và đem đặt trên đầu giường tôi. Buổi
sáng, em tháo dao ra, đặt nó về chỗ cũ, cạnh con Em Nhỏ. Hai con quàng tay lên
vai nhau thân thiết. Từ khi về nhà tôi, chúng chưa phải xa nhau ngày nào, nên
bây giờ thấy tôi đem chia chúng ra, Thủy không chịu đựng nổi. Chúng tôi cứ ngồi
thừ ra, chẳng muốn chia bôi cũng chẳng muốn thu lại nữa. Một lát sau, em tôi
đem đặt hai con búp bê về chỗ cũ. Chúng lại thân thiết quàng tay lên vai nhau
và âu yếm ngước nhìn chúng tôi. Thủy bỗng trở nên vui vẻ:
- Anh xem chúng đang cười kìa!
Tôi cố
vui vẻ theo em, nhưng nước mắt đã ứa ra.
[Lược
dẫn: Đợi mãi không thấy bố về, Thành đưa Thủy đến trường chia tay cô giáo
và các bạn. Ở đây, mọi người mới biết Thủy có thể không được đi học và phải ra
chợ bán hoa quả vì nhà bà ngoại xa trường.]
Tôi dắt
em ra khỏi lớp. Nhiều thầy cô ngừng giảng bài, ái ngại nhìn theo chúng tôi. Ra
khỏi trường, tôi kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vàng
ươm trùm lên cảnh vật.
Vừa tới
nhà, tôi đã nhìn thấy một chiếc xe tải đỗ trước cổng. Mấy người hàng xóm đang
giúp mẹ tôi khuân đồ đạc lên xe. Cuộc chia tay đột ngột quá. Thủy như người mất
hồn, mặt tái xanh như tàu lá. Em chạy vội vào trong nhà mở hòm đồ chơi của nó
ra. Hai con búp bê tôi đã đặt gọn vào trong đó. Thủy lấy con Vệ Sĩ ra đặt lên
giường tôi, rồi bỗng ôm ghì lấy con búp bê, hôn gấp gáp lên mặt nó và thì thào:
- Vệ Sĩ thân yêu ở lại nhé! Ở lại gác cho anh tao ngủ nhé! Xa mày, con Em Nhỏ
sẽ buồn lắm đấy, nhưng biết làm thế nào…
Em
khóc nức lên và chạy lại nắm tay tôi dặn dò:
- Anh ơi! Bao giờ áo anh có rách, anh tìm về chỗ em, em vá cho, anh nhé…
Tôi
khóc nấc lên. Mẹ tôi từ ngoài đi vào. Mẹ vuốt tóc tôi và nhẹ nhàng dắt tay em
Thủy:
- Đi thôi con.
Qua
màng nước mắt, tôi nhìn theo mẹ và em trèo lên xe. Bỗng em lại tụt xuống chạy về
phía tôi, tay ôm con búp bê. Em đi nhanh về chiếc giường, đặt con Em Nhỏ quàng
tay vào con Vệ Sĩ.
- Em để nó ở lại – Giọng em ráo hoảnh – Anh phải hứa với em không bao giờ để
chúng nó ngồi cách xa nhau. Anh nhớ chưa? Anh hứa đi.
- Anh xin hứa
Tôi mếu
máo trả lời và đứng như chôn chân xuống đất, nhìn theo cái bóng bé nhỏ liêu
xiêu của em tôi trèo lên xe. Chiếc xe tải rồ máy, lao ra đường và phóng đi mất
hút.
(Ngữ văn 7, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016, tr.22-26)
---------------------------
Chú
thích:
1.
Truyện ngắn Cuộc
chia tay của những con búp bê của tác giả Khánh Hoài được trao giải Nhì
trong cuộc thi thơ – văn viết về quyền trẻ em do Viện Khoa học Giáo dục và tổ
chức cứu trợ trẻ em Rát-đa Bác-nen – Thụy Điển tố chức năm 1992.
2.
ráo hoảnh: khô, không có chút nước nào. Ở đây hiểu là không
có nước mắt.
A. TRẮC
NGHIỆM (3,5 điểm): Trả
lời bằng cách ghi lại chữ cái đứng trước câu trả lời đúng nhất vào giấy kiểm
tra. (Mỗi câu trả lời đúng đạt 0,5 điểm)
Câu
1: Truyện được kể theo ngôi kể thứ
mấy? Người kể là ai?
A. Ngôi kể thứ nhất, người kể là Thành. B. Ngôi kể thứ nhất, người kể là Thủy.
C. Ngôi kể thứ ba, người kể là tác giả. D. Ngôi kể thứ
ba, người kể giấu mình.
Câu
2: Sắp xếp các sự việc sau như thế
nào cho đúng trình tự diễn biến của truyện trên?
1. Trước đây, Thủy đã “võ trang” con Vệ Sĩ để canh giấc
ngủ cho anh Thành.
2. Thành nhường đồ chơi cho em. Thủy không cho anh
Thành chia hai con búp bê Vệ Sĩ và Em Nhỏ.
3. Hai anh em đột ngột chia tay trong nước mắt, Thủy
để lại hai con búp bê cho anh.
4. Đợi mãi không thấy bố về, Thành dắt Thủy đến trường
để chia tay cô giáo và các bạn.
5. Bố mẹ Thành và Thủy ly hôn. Thủy phải về quê ngoại
với mẹ nên mẹ bắt hai anh em chia đồ chơi.
A. (3) – (1) – (4) – (2) – (5) B. (5) – (1) – (2) – (4) – (3)
C. (5) – (2) – (1) – (4) – (3) D. (1) – (5) – (2) – (4) – (3)
Câu
3: Tình huống cơ bản của truyện
trên là gì?
A. Thành và Thủy chia đồ chơi. B. Thành và Thủy xa nhau vì bố
mẹ ly hôn.
C. Bố mẹ Thành và Thủy chia tay. D.
Búp bê Vệ Sĩ và Em Nhỏ bị chia cắt.
Câu
4: Dòng nào nêu đúng các phó từ
trong câu: Đồ chơi của chúng tôi cũng chẳng có nhiều. Tôi dành hầu hết cho
em: bộ tú lơ khơ, bàn cá nhựa, những con ốc biển và bộ chỉ màu?
A. của, cũng, những B. cũng, chẳng, những.
C. cũng, nhiều, những D. cũng, chẳng, và.
Câu
5: Câu văn: Ra khỏi trường,
tôi kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vàng ươm trùm lên cảnh
vật. miêu tả tâm trạng gì của Thành?
A. Ngỡ ngàng, hụt hẫng và cô đơn. B.
Ngạc nhiên, bất ngờ và lạ lẫm.
C. Buồn khổ, cô đơn, tuyệt vọng. D.
Buồn bã nhưng không thấy lạ lẫm.
Câu
6: Hoàn cảnh của anh em Thành và
Thủy có đặc điểm như thế nào?
A. Giàu tình yêu thương. B. Hồn nhiên, ngây
thơ.
C. Nhạy cảm, bao dung. D. Bất hạnh, đáng
thương.
Câu
7: Dòng nào nêu đúng nhất ý nghĩa
hình ảnh hai con búp bê trong truyện trên?
A. Biểu tượng cho tình cảm anh em gắn bó, sự chia ly
đau đớn và khao khát hạnh phúc gia đình trọn vẹn của những đứa trẻ.
B. Biểu tượng cho tình cảm anh em gắn bó không thể
tách rời của hai anh em Thành và Thủy dù trong bất cứ hoàn cảnh nào.
C. Biểu tượng cho nỗi đau mất mát gia đình không đáng
có của những đứa trẻ ngây thơ, vô tội như anh em Thành.
D. Biểu tượng cho tấm lòng nhân hậu, vị tha và sự hy
sinh lớn lao của em Thủy dành cho anh trai của mình.
B. TỰ
LUẬN (2,5 điểm):
Câu
8 (1,0 điểm): Nêu
chủ đề chính và một thông điệp của truyện trên.
Câu
9 (1,5 điểm): Em
có đồng tình với cách giải quyết của bố mẹ Thành và Thủy trong truyện không? Vì
sao? (Viết từ 3 – 5 câu để trả lời câu hỏi).
PHẦN
II. VIẾT (4,0 điểm)
Viết bài văn (khoảng 500 – 600 chữ) phân tích nhân vật Thành trong truyện “Cuộc chia tay của những con búp bê” – tác giả Khánh Hoài.